woensdag 24 oktober 2007
Abonneren op:
Posts (Atom)
Luangwa
wild kamperen
Over mij
Route door Luangwa vallei
Petauke
Vanuit Lusaka voert de Great East Road richting South Luangwa National Park. Het is een van de weinige asfaltwegen, dus dit eerste stuk van 400 km tot aan Petauke schiet lekker op. Na de overnachting kiezen avontuurlijke reizigers hier voor de lastige maar mooie landweg naar Mfuwe en vermijden zo het saaie en beroerde asfalt naar Katete. Petauke heeft een goede markt en wat minstens zo belangrijk is: een benzine station! We moesten wel eerst informeren over de zandweg voor auto's te berijden was.
Inwoners van Zambia
Veel Afrika reizigers gaan voor het grote wild. Rijke toeristen reizen vanaf Lusaka per kleine vliegtuigjes rechtstreeks door naar de dure lodges. Om het echte Zambia te ervaren moet je mensen ontmoeten. De markt is daarvoor een uitgelezen plek.
Markt Petauke
De markt is vooral het domein van de vrouwen. In Zambia hoef je niet te onderhandelen over de prijzen. Als de marktvrouw tevreden is met je aankoop krijg je er gewoon wat extra tomaten bij. De burgemeester van Petauke heeft een tijdje in Nederland gewoond en raakte daar onder de indruk van de prijskaartjes waardoor je niet telkens hoeft te vragen wat iets kost. Dat heeft hij toen maar als verplichting in Petauke ingevoerd. Alle waar is nu keurig in Kwacha's aangegeven.
Dammen
Als je dan toch lang moet wachten voor dat iemand een kip van je koopt, kun je de tijd beter doden met een spelletje dammen.
Vrolijke mensen
Foto's maken betekent eerste contact leggen. Lachen en een grapje doen wonderen. En als het contact er eenmaal is dan komen de mensen zelf vragen of je 'een snappie' van ze wilt maken.
Oorspronkelijk Zambia
Zambia noemt zich wel 'Het best bewaarde geheim van Afrika'. Het land heeft een geringe toeristische infrastructuur en de weinige wegen zijn bijna altijd 'Dirt Roads en voeren langs kleine dorpjes. Four wheel aandrijving is noodzaak, al is het maar om de talloze (al dan niet droge) rivierbeddingen over te steken.
Kleine dorpjes
Reizen door Zambia is extra aantrekkelijk door de kennismaking met de mensen en hun dorpjes. Woningen worden gebouwd uit hout en riet. De wanden worden gevlochten uit takken afgestreken met leem. Vlak voor het begin van de regentijd (november) voorzien de mannen de daken van nieuw riet.
Onderweg
Als de kinderen de auto's in de verte horen aankomen rennen ze naar de weg om te zwaaien en te roepen. Dat er eerder toeristen zijn langs gekomen blijkt uit de schreeuw om 'sweeties'. Voor veel kleine kinderen is dit evenwel een soort welkomstgroet. Ze weten niet wat het betekent. Als je stopt en een praatje begint wordt er nog zelden om sweeties gevraagd.
Trots
Een vader wil graag met zijn kinderen poseren. Een blanke erbij verhoogt de amusementswaarde. Helemaal trots als de afbeelding vervolgens op het scherm van de digitale camera te zien is.
Campsites
In Zambia kun je gebruik maken van drie soorten Campsites. De commerciele Campsites, zoals Track and Trail River Camp behoren meestal bij een gelijknamige lodge en bieden eenvoudige doch goede voorzieningen. Community Camps, zoals Mwanya It's Wild Bushcamp worden gerund door de plaatselijke gemeenschap. De voorzieningen zijn wisselend maar de gastvrijheid is vaak overweldigend. In een aantal gevallen zul je zelf ergens in de bush een kamp opzetten. Let daarbij wel goed op de looppaden van de dieren. In het spoor van nijlpaarden je tent opzetten is niet aan te raden...
De Oversteek
Elke avond, net voor zonsondergang, steken ze de Luangwa over. Vanuit onze tent zien we hoe drie Geelsnavel Ooievaars opschrikken en in langzame vleugslag wegvliegen. In het diepe deel van de rivier neemt de kudde het kleintje tussen zich in. Krokodillen vormen immers altijd een gevaar. Als het jong even later toch achterop raakt, wacht het grote wijfje geduldig. De volgende ochtend zullen ze weer terugkeren naar het veilige South Luangwa Park.
Luangwa rivier
De Luangwa is een van de belangrijkste rivieren van Zambia. Tijdens de regentijd komt het water zo'n zes meter omhoog. De sterke stroming schuurt de oeverkanten verder af, waardoor grote bomen ontworteld raken en het woeste water in worden gesleurd. Steile oevers en de skeletten van verdronken bomen zijn dan ook kenmerkend voor deze rivier.
Karmijnrode Bijeneter
De hoge oevers van de Laungwa rivier biedt ideale nestplaatsen aan de Bijeneters. Het zachte zand is zeer geschikt voor de lange nestgangen die ze daar uitgraven. Vooral de Karmijnrode Bijeneter is hier zeer talrijk.
Droomplekken
Het klinkt misschien vreemd, maar Afrikaanse wilde dieren respecteren je tent. Het komt zelden voor dat mensen in een gesloten tent gevaar lopen.En dat is maar goed ook, want elke nacht struinen hyena's snuffelend door het kamp. Sloffen nijlpaarden over vaste looppaden naar hun foerageerplekken. En olifanten slopen geduldig de boom waaronder je zo gezellig denkt te staan.
Schimmenspel
Zoals de nacht waarin een olifant op bezoek komt en bedenkt dat onze boom toch wel erge lekkere bladeren heeft. De dikke tak die er afgerukt wordt valt net naast de tent. Een verre gloeilamp van Wildlife Camp zorgt voor een spannend schimmenspel op ons tentdoek. Meer dan een half uur genieten van bladplukken, slurfschransen, malende kiezen en dat alles ondersteunt door een ruim scala aan buikgerommel.
Night Drive
Tegen de verwachting in is een Night Drive niet in de de nacht, maar begint meestal direct na zonsondergang en eindigt om een uur of acht. Toch kan het spectaculair zijn omdat je, aangelicht door de zoeklamp van de auto, dichtbij dieren komt die je anders niet zo makkelijk te zien krijgt, zoals deze Bruine Slangenarend.
Civet
De Afrikaanse Civet is een typisch nachtdier dat je alleen in het donker zult zien
Nijlpaarden
Kamperen langs de rivier is een nooit eindigende symfonie van nijlpaardgeluiden. Soms vredig kabbelend op de achtergrond. Dan weer oorverdovend luidruchtig in een explosie van agressie en woedend gegrom. Nergens in Afrika is de dichtheid aan nijlpaarden groter dan in de Luangwa rivier
Wild kamperen
Aan het eind van de middag wordt een camp-site gezocht. Doordat het wild 's nachts vrij door het kamp loopt kan dit soms een enerverende ervaring zijn. Zoals die nacht dat vier leeuwen ons kamp bezoeken en met luid gebrul te kennen geven dat wij ons in hun terrein bevinden. Misschien lig je dan toch liever in de daktent dan in je koepeltentje op de grond.
Leeuw
Misschien lag deze wel te brullen naast onze tent. We hebben het hem niet durven vragen.
Puku
Puku's zijn kenmerkend voor Zambia. Geen enkel land in Afrika kent zulke grote aantallen. Vaak zijn ze in gezelschap van impala's. Hoewel ze naar vorm en grootte vergelijkbaar zijn is het toch niet moeilijk ze te onderscheiden. Puku's kenmerken zich door hun egale roodbruine kleur en wollige vacht.
Bandenspanning
Ervaring met rijden op moeilijke zandwegen vereist veel ervaring. Als het zand te diep is dan kan het verlagen van de bandenspanning met 1 atmosfeer al wonderen doen. Een goede compressor voor het weer op spanning brengen is natuurlijk onontbeerlijk.
Coockson's wildebeest
Deze variant van de gnoe is endemisch voor de Luangwa vallei. Het dier verschilt van de meest voorkomende gnoe (blue wildebeast) door zijn heldere kleuren en lichte roodbruine zijstrepen. De meeste scouts beschouwen de Coockson's als de mooiste.
Luangwa pontoon
Komend vanuit het oosten vormt het Luangwa pontoon bij Mwanya de enige toegang tot het wilde North Luangwa Park. Omdat de rivier geen vaste loop heeft is de overgang ieder jaar op een andere plek. Heel voorzichtig rijden onze VW-Synchro's de steile oever af. De aanwijzigingen van de pontoon man komen daarbij goed van pas.
Pontoon en hippo's
De route naar het pontoon is moeilijk te vinden. GPS helpt aanzienlijk en wie dat niet heeft moet zeker niet het bordje 'Luelo to pontoon' missen. Soms komt er week lang niemand voorbij en heeft de pontoon man slechts gezelschap van de grote groep hippo 's die op de achtergrond hun 24 uurs-concert verzorgen.
Territorium gevechten
Als de regens uitblijven zal de waterstand van de rivier steeds verder zakken. Dit drijft de nijlpaarden naar de laatste diepe delen. De strijd om de beste plekken wordt uitgevochten met grof geweld.
Stroomopwaarts
Hoe verder je stroomopwaarts gaat, hoe smaller de rivier. Hunting Camp in het Musalunga Game Management Area is ons meest noordelijke punt. Door de ondiepte van de rivier zijn de meeste hippo's en krokodillen meegegaan met het terugtrekkende water.
Buffalo Camp
Bufallo Camp ligt in het North Park. Dit kleine en relatief goedkope camp ligt in een bocht van de Mwaleshi River. Het is geopend tussen mei/juni en november. In de regentijd wordt alles overspoeld door de sterk wassende rivier, zodat de chalets en alle voorzieningen in het voorjaar weer opnieuw moeten worden opgebouwd. North Luangwa Park heeft zeer grote aantallen Kaapse Buffels. Er zijn kuddes van meer dan 1000 dieren. De talrijke leeuwen hier hebben zich gespecialiseerd op deze buffels.
Kaapse Buffel
Een ontmoeting met een kudde Kaapse Buffels is indrukwekkend doch zelden gevaarlijk. Er zijn gidsen die in North Luangwa Park tijdens de Game Walk 's met hun clienten rustig door een kudde durven lopen. Een confrontatie met een solitaire buffel stier is evenwel totaal anders. Gidsen blijven eerbiedig op afstand omdat bekend is dat het dier plotseling kan aanvallen en schuilen achter een dichte struik is dan totaal ontoereikend.
Game walk
North Luangwa Park is in oppervlakte ongeveer de helft van het meer toegankelijke South Luangwa National Park. Het gebied wordt wel aangeduid als een van de laatste echte wildernissen in Zuidelijk Afrika. Het park is beroemd voor de game walks. Ontmoetingen met leeuwen zijn geen uitzondering. De gewapende scouts vertellen gerustellend dat voor de leeuwen de mens overdag de top-predator is en dus gaan ze hem uit de weg. Maar bedenk wel, voegen ze er aan toe, dat de grote katten maar al te goed weten dat in het donker van de nacht de rollen zijn omgedraaid.
Guide Josephat
Een goede gids doet meer dan de namen van wilde dieren noemen. Guide Josephat in North Luangwa verduidelijkt ons het ecologisch verband tussen de bodemstructuur, de voorkomende planten en het gebruik ervan door mens en dier. Deze plant staat bekend als de Lucky Bean, Love Bean of Crab's eye. (Abrus precatorius). Voor Afrikanen heeft de plant veel medicinale toepassingen, varierend van ontstoken ogen tot de behandeling van onvruchtbaarheid bij vrouwen. Als de rode bast gebroken wordt kan een verlammend gif vrij komen dat gebruikt wordt als pijlgif. Wijdverbreid is het geloof dat het slikken van de bes tot de eeuwige jeugd kan leiden ( doorslikken zonder de bast door te bijten! ) Als kralensnoer gedragen verleent het de draagster een grote sexuele aantrekkingskracht. Vandaar dat de bes bij velen bekend staat als Lucky Charm.
Pangolin
Josephat neemt zijn taak als gids zeer serieus. Voor de zekerheid wil hij zijn dierengids nog raadplegen. 's Avonds bij het kampvuur schuift hij nog nog even aan en meldt met het boek in de hand dat het het toch een stuk staart is van het gordeldier (Pangolin). Dit inmiddels zeldzame nachtdier loopt op zijn achterpoten en houdt zich met zijn staart en voorpoten in evenwicht. Net als het aardvarken leeft het van termieten.
Land van kinderen
Zambia is een land van kinderen.Oudere mensen zijn een zeldzaamheid. Voor een deel is dit te wijten aan de grote AIDS problematiek. De hoge kindersterfte ( 25 keer meer dan in Nederland) is een andere oorzaak dat de levensverwachting niet hoger is dan zo'n 42 jaar. Gelukkig maar dat er zoveel kinderen zijn.
Mensen van Zambia
De Luangwa is het dal van de Lala-Bisa stam. Zoals veel mensen in Zambia zijn ze arm en leven ze vooral van wat het land en de rivier hen biedt. En zoals overal in Afrika zijn het de vrouwen die de samenleving dragen.
Colourful people
Modieuse accenten tonen dat westerse invloeden niet veraf zijn. Zoals hier in de buurt van het kleine vliegveld van Mfuwe
Vriendelijke mensen
Mensen in Zambia zijn hartelijk en vrolijk en uitbundig in hun reacties.
Muchinga Escarpment
Het Muchinga Escarment, in de verte als een ijle band zichtbaar, vormt de natuurlijke begrenzing van het dal van de Luangwa.
Afscheid van Luangwa
Als we North Park verlaten eindigt het eerste deel van onze reis. Via Muchinga Escarpment, de bergrug die als natuurlijke grens de westkant van de Luangwa vallei afsluit, gaan we verder naar het hoogland van Zambia.
Mpika
Als we het North Luangwa Park verlaten is het hoog tijd om onze voorraden aan te vullen. Mpika is een van de grotere provinciesteden in Noord Zambia. Gelukkig heeft het tankstation brandstof, geen vanzelfsprekendheid hier. Lastiger is het om en stukje vers vlees (kip) te bemachtigen. Als we uiteindelijk wat uit een vrieskist getoverd krijgen, lijkt het wel een slachtoffer van een landmijn en dan al een week overleden alvorens ie gevonden werd... Dan toch maar liever vlees uit blik.
Mutinondo Wilderness
Mutinondo ligt in het hoogland van het Muchinga Escarpment, het gebergte dat als natuurlijke grens de westkant van de Luangwa vallei afsluit. Dit schitterende park is beroemd om het Miombo Woodland. De bomen omvatten een groot aantal soorten die gekenmerkt worden door een rijke bladgroei in fantastische kleuren. Vooral in de Zambiaanse lente, het tijdstip waarop wij er waren, is dit kleurenvuurwerk zeer uitbundig.
Mayense
De tweede dag maken we een tocht naar de top van de Mayense. Deze ruim 1700m hoge granieten 'walvisrug' biedt een fantastisch uitzicht op de kleurenpracht van het landschap.
Water pomp
Sommige dorpjes beschikken over een pomp. Blanken die water bijvullen vormen meestal een top attractie voor de bewoners! Niet altijd is dit water even smakelijk. Als het water door te veel ijzer roestbruin is, zoeken we een andere pomp. Voor de zekerheid wordt altijd een zuiveringsmiddel toegevoegd ( micropuur).
Bangweulu
Het Bangweulu gebied is groter dan Nederland. Van November tot diep in het voorjaar staat er meer dan een meter water en vormt zich zo een zeer groot moerasgebied. Miljoenen vogels verblijven dan in deze voedselrijke wateren. Ook een aantal ooievaars die de zomer in Nederland hebben doorgebracht genieten hier van het uitbundige voedselaanbod. De mannen van de plaatselijke stam ( Bisa's) verblijven in deze tijd op de eilandjes, vangen vis en drogen die daar. Als het water zakt keren ze weer terug naar hun dorpjes.
Side-striped Jackal
Deze jakhals ontbeert de zwarte rug van zijn neef de black-backed. Wij hoopten er een te zien. Tot onze verbazing en verrassing zagen we er in een half uur wel tien!!
Kamperen in de Bangweulu
We maken kamp in de indrukwekkende leegte van de Bangweulu. In de verte horen we het blaffen van een jakhals, later afgewisseld door het sinistere gelach van een hyena. Als altijd in de tropen gaat de zon weer snel onder, sein voor de insekten om het nachtconcert te starten.
Ochtend
Zoals elke ochtend staan we tussen vijf uur en half zes op. In alle rust wordt het kamp opgeruimd en genieten we van een heerlijk ontbijt. Vooral op de dagen dat in de gloeiende as van het kampvuur vers brood werd gebakken, was het ontbijt super.
Livingstone's end
Enkele kilometers van deze plek staat een gedenkteken. Hier kwam de roemruchte Dr. David Livingstone (... I presume) aan zijn eind. Verzwakt door malaria, uitgeput en meer dood dan levend sleepte hij zich door de Bangweulu moerassen, vastbesloten de bronnen van de Nijl te vinden. Hij was overtuigd deze hier in de moerassen te vinden. Zijn hart en ingewanden werden onder een oude Muvaleboom begraven. Weinig toeristen bezoeken de gedenkplaat bij de boom. De 100.000 zwarte lechwe's van het Bangweulu gebied hebben meer aantrekkingskracht voor bezoekers.
Kundalila
Zambia is een land van watervallen. De beroemdste zijn natuurlijk de Victoria Falls, maar ook de kleinere watervallen zijn schitterend. Deze Kundalila valt zo'n 80 m naar beneden. Net achter 'de inkeping' vormt de waterval een klein binnenmeertje waarin je in ijskoud water tot onder de waterval kunt zwemmen.Als je net gewend bent aan 40 graden Celcius, dan is dat echt koud!
Great North Road
Een van Zambia's 'snelwegen' brengt ons terug naar Lusaka
Lusaka
Rijdend over de Great North Road en Zambia lijkt weer modern, ook al is deze snelweg meestal niet breder dan een provinciale weg in Nederland. Overal ligt verpakt houtskool opgestapeld, klaar om naar Lusaka te worden vervoerd. Daar wordt het overgepakt in kleinere zakjes en als brandstof verkocht. Eigenlijk is houtskool het aardgas van Zambia. In Lusaka eindigt onze reis. De volgende dag vliegen we terug naar huis.